Mineraal van de Maand: Skorodiet

Skorodiet is een ijzer bevattend arsenaat (een verbinding van arseen en zuurstof). Formule: Fe³⁺[AsO₄] · 2H₂O. Het mineraal hoort tot de klasse van de fosfaten. Deze 8e groep van de indeling volgens Strunz, bevat fosfaten (P), arsenaten (As) en vanadaten (V). De element P, As en V kunnen elkaar vervangen en hebben overeenkomende eigenschappen.

Skorodiet is verder ingedeeld in de varisciet groep. Andere leden van deze groep zijn:

varisciet	Al [PO₄] · 2H₂O
strengiet	Fe³⁺ [PO₄] · 2H₂O
mansfieldiet	Al [AsO₄] · 2H₂O
skorodiet	Fe³⁺ [AsO₄] · 2H₂O
yanomamiet	In [AsO₄] · 2H₂O

Deze vijf mineralen horen allen tot het zelfde kristalsysteem n.l. het orthorhombische stelsel.

Skorodiet is een betrekkelijk algemeen voorkomend mineraal dat ontstaat als een oxidatie product van arseen houdende mineralen zoals bijvoorbeeld arsenopyriet. Hoewel het algemeen voorkomend is, zijn grote perfecte kristallen zeldzaam. Skorodiet zal op mineralen beurzen weinig aangeboden worden.

Begin 1800 is het mineraal waargenomen in de Tincroft mijn in Cornwall. Later werd het materiaal ook gevonden in Schwarzenberg, Saksen, Duitsland en in 1818 door Breithaupt beschreven. De naam is afgeleid uit het Griekse scorodion, hetgeen knoflook betekent. Bij het verhitten van het mineraal ontstaat een sterke knoflook achtige geur.
Het mineraal heeft een hardheid van 3,5 tot 4 en een dichtheid van 3,28. De splijting is onduidelijk en het mineraal heeft een schelpvormige breuk en is betrekkelijk bros.

Uiterlijk

Meestal komt het mineraal voor als massieve of botryoïdale aggregaten, soms is het aardachtig van structuur. Kristallen zijn zelden groter dan 0,5 cm. Skorodiet kan transparant tot doorschijnend zijn en heeft vaak een glasglans, maar soms komt een diamantglans voor. De kleur van skorodiet kan sterk uiteen lopen. Bleek grijsgroen, donker groen, geel-bruin, kleurloos, blauw, blauw-groen tot paars blauw.

De kleur is sterk afhankelijk van het soort licht dat op het kristal valt. Skorodiet is dubbelbrekend en vertoont daardoor het verschijnsel van dichroïsme. Kristallen die in daglicht blauw zijn, kunnen onder kunstlicht een groene kleur tonen. Halogeen licht maakt blauwe kristallen extra diepblauw van kleur.

Dichroïsme bij een skorodiet kristal uit de Tsumeb mijn, Namibie. Links verlicht door halogeen verlichting en rechts verlicht door PL-lampen. Het kristal is ongeveer 7 x 4 mm groot.
3) Met halogeen licht	4) Met PL-licht

Kristalvorm

Skorodiet vormt piramidale kristallen, meestal kort prismatisch, soms tabletvormig. Hieronder staan twee kristalvormen in 3D, met welwillende toestemming van SMORF geplaatst.

(sleep met de muis over een kristal om deze te roteren)
Skorodiet uit Cornwall, Engeland	Skorodiet uit Lölling, Karinthië, Oostenrijk

Voorkomen

Een selctie:

Skorodiet komt voor in een aantal pegmatieten b.v. die van Folgosinho in Portugal en Dolní Bory in Moravië, Tsjechië.
In metamorfe gesteenten, gneisen: Horní Slavkov, Bohemen in Tsjechie; St. Stephens in Cornwall, Engeland.
De meeste skorodiet echter komt voor in hydrothermaal gevormde erts afzettingen. Majuba Hill, Pershing county, Nevada, USA; Ojuela mijn, Mapimi, Durango, Mexico; Antonio Pereira bij Mariana, Minas Gerais, Brazilië; Schneeberg en Johanngeorgenstadt, Saksen, Duitsland; de Clara mijn in het Zwarte Woud, Duitsland; Lavrion in Griekenland; Oumlil bij Bou Azzer, Marokko; Tsumeb, Namibië en Hezhou, autonome regio Guanhxi Zhuang, China.

Foto’s en specimen 1 t/m 5: Herman van Dennebroek
Foto en specimen 6: Gerard van Steyn

Gebruikte bronnen

Minerals and their Localities, door J.H. Bernard en J. Hyršl; uitg. Granit
Lehrbuch der speziellen Mineralogie; Betechtin; uitg. VEB Deutscher Verlag für Grundstoffindustrie, Leipzig
Handbook of Mineralogy, volume IV, door: Anthony, Bideaux e.a.; uitg. Mineral Data Publishing
Minerale, Bestimmen nach äußeren Kennzeichen, 3 druk, door Rupert Hochleitner e.a.; uitg. E.Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung